Seksenli yılara kadar ülke çapında pek bilinmeyen Şanlıurfa Sıra Gecesi Geleneği, televizyon ve radyo programları, sinema filmleri ve dizi filimler, kaset ve CD’ler, makale ve kitaplarla yurt içi ve yurt dışında tanındı.  Sıra geceleri müzik ve eğlence boyutu ile ön plana çıksa da,  sohbet, muhabbet etmek, geleneksel oyunlar oynamak, müzik icra etmek, çiğköfte yemek üzere arkadaşların kendi aralarında düzenlendikleri geleneksel sıra geceleri pek çok kişinin ilgisini çekmekte ve bu konuda araştırma çalışmaları yapılmakta, tezler hazırlanmakta, belgesel filimler çekilmektedir.

Şanlıurfa’da yirmibeş seneden fazla sıra başkanlığı yaptım. 1983 yılından başlamak üzere Sıra Gecesi ile ilgili televizyon ve radyo programlarda konuşmalar yaptım.  Sıra gecesi konusunda çeşitli gazete ve dergilerde makalelerim yayınladı. Sıra Gecesi ile ilgili yaklaşık 700 sayfalık kitap hazırladım.  Bu nedenlerle Sıra Gecesi ile ilgili araştırama yapanlar beni bulmaktadır. Ben de doküman ve bilgilerimi paylaşarak onlara yardımcı olmaya çalışmaktayım.

Bu günlerde Gaziantep Üniversite Sosyoloji bölümünde bir öğrenci, sıra gecesi üzerine araştırma yapmaktadır. Maille sorduğu soruları cevaplandırmaya çalıştım. Soruları enteresan.  Sıra gecesinin bu güne kadar irdelenmemiş hususları ile ilgili. Bu nedenle sorular ve cevapları zaman içinde sizlerle paylaşacağım.   Günümüzdeki memleket meseleleri ile ilgili olduğundan, bugünkü makalemizde araştırmacının bir sorusunu ve benim cevabımı sizlerle paylaşıyorum.

Araştırmacının sorusu : Sıra gecelerinde etnik olarak bir ayrım var mi, yok mu?

Benim cevabım:  "Sıra gecelerinde etnik olarak bir ayrım var mi yok mu?" sorunuzu art niyetle sorulmuş, siyasi bir soru olarak değil, Sıra Gecelerinin sosyolojik yönün ortaya konulması açısından önemli bir soru olduğunu düşünüyorum.  Bu nedenle dilimin döndüğü kadar araştırma, tespit ve düşüncelerimi sizinle paylaşacağım.

Bildiğiniz gibi Sosyoloji toplumu ve toplumsal ilişkileri konu edinir. İnsanların etkileşimi üzerinde çalışır.  Bu yönü ile "Şanlıurfa Sıra Gecesi" sosyolojik açıdan üzerinde durulması, araştırma yapılması, makale yazılması,  hatta kitap düzeyinde çalışmalar yapılması gereken bir konudur.   

Şanlıurfa Sıra gecelerine katılan kişiler arasında etnik bir ayrım kesinlikle yoktur. Geleneksel sıra gecelerine katılmadıysanız mutlaka katılmanızı öneririm.  Orada yapacağınız görüşme ve gözlemleriniz sunucu benim ifade ettiğim gibi etnik ayrım olmadığını gözlerinizle görecek, kulaklarınızla işiteceksiniz. 

Şanlıurfa'da etnik ayrılık sadece sıra gecesi değil, alışveriş, gelenek görenek, evlenme, düğün, gibi sosyal hayatın hiçbir safhasında yoktur. Mesela, evlenecek kızın veya erkeğin Türk mü, Kürt mü, Arap mı olduğunun önemi yoktur. Temiz aileden mi, ahlaklı mı, terbiyeli mi, güzel mi, tahsilli mi? dinine bağlı mı?, zengin mi, fakir mi? aileler arasında maddi yönden bir denge var mı gibi hususlara bakılır.  Ülkemizin birçok yerinde olduğu gibi Şanlıurfa'da da, binlerce Türk, Kürt, Arap biri birleriyle evlenmiştir/evlenmektedir. 

Etnik köken konusunun ön plana çıkarılması, halkın daha sonra da ülkenin bölünmesi amacıyla çıkarılan bir toplum mühendisliği işidir. Bazı siyasiler, illegal örgütler yıllardan beri halkın etnik ve dini kimliklerini ön plana çıkarak ayrılıkları körüklemektedir. Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde İngiltere, Fransa, Almanya, Amerika, Rusya ve benzeri  emperyalist ülkeler de ülkemizi bölmek, zayıf düşürmek, kendi emperyalist emellerine kolay ulaşmak gayesi ile bu ayrılıkçıları desteklemektedirler.  Tarihte her Kürt-Türk etnik ve Sünni-Alevi gibi dini esasa dayanan ayrılıkçı harekete baktığınızda, arkasında mutlaka emperyalist ülkeleri ve yerli işbirlikçilerini görürüz.  Netice olarak; gerek Osmanlı, gerek Cumhuriyet döneminde halk arasında etnik kökene dayalı bir ayrım olmamıştır. Bütün Türk, Kürt, Arap, Ermeni, Yahudi, Süryani ve diğer milletten insanlar yüzyıllarca bir arada yaşamıştır/yaşamaktadır.  Bu bakımdan Şanlıurfa'da sıra gezmesinde geçmişten-günümüze etnik ayrım hiç bir zaman söz konusu olmamıştır. Sıra arkadaşının hangi ırktan olduğu sorgulanmamış, önem arz etmemiştir. Geçmişte Urfalı Ermeni müzisyenler gerek düğün, gerekse sıra gecelerindeki müzik icra etmişlerdir. Günümüzde Türk, Arap, Kürt kökenli Urfalılar birlikte sıra gezme geleneğini sürdürmektedirler.  Böyle bir sıra gecesi gurubunun yaklaşık 25 yıl ben başkanlığını yaptım.

Sıra gecelerinde Türk, Arap, Kürt kökenli Urfalılar bir araya gelmişler, duygu ve düşüncelerini paylaşmışlar, yediklerini içtiklerini paylaşmışlar,  acı-tatlı günlerinde bir arda olmuş, acıyı ve sevinci paylaşmışlar, aralarında para toplamış fakirlere yardım etmişler, geleneksel oyunları berber oynamış, sazlarını berber çalmış, türkülerini berber söylemişler, yıllar süren arkadaşlıklar, dostluklar oluşturmuşlardır.  Böylece Sıra Gecesi; yüz yıllardan beri Türk, Kürt, Arap, Sünni, Alevi, her türlü etnik ve dini kökenden insanları bir araya getirerek, toplumun harcı olmuştur. Sıra Gecesi geleneği,  Urfalıların bir araya gelmelerine vesile olmuş, birlik, beraberlik, paylaşma, yardımlaşma, dayanışmalarına önemli ölçüde katkı sağlamıştır.