Mustafa Kemal Paşa Anıt Çeşmesi (Yol Gösteren Çeşmesi) (Merkez)



Şanlıurfa il merkezinde Vali Konağı karşısında, bugünkü Cebeci İşhanı’nın bulunduğu yerdeki bu anıt çeşme, Vali Turgut Sayın tarafından 1972 yılında yerinden kaldırılarak Diyarbakır-Mardin-Gaziantep yol kavşağına nakledilmiştir.

I.Dünya Savaşı’nda Çanakkale’de savaşan ve bu savaşta göstermiş oldukları kahramanlıkla tanınmış Urfa taburundan sağ kalan gaziler savaş sonrası buraya döndüklerinde komutanları Mustafa Kemal Paşa’dan övgü ile söz etmişlerdir. O yıllarda Urfa Mutasarrıfı olan Nusret Bey gazilerin sevgi ve bağlılıklarını sembolleştirmek amacıyla 1917 yılında bu anıtı yaptırmıştır. Ayrıca Karakoyun Deresi üzerinde, yeni açılan caddeye de Mustafa Kemal Paşa Caddesi ismini vermiştir.

Anıt beyaz kesme taştan yapılmıştır. Anıtın köşelerindeki sütunlarla iki katlı bir görünümdedir. Alt kısmında bir su haznesi, dört tarafında da çeşme muslukları bulunmaktadır. Ayrıca anıtın dört cephesine de yerleştirilen kitabelere Kafkas Yolu, Hindistan Yolu, Ankara Yolu ve Mustafa Kemal Paşa Caddesi yazılmıştır. Böylece bu anıt aynı zamanda yön de göstermektedir.

Şanlıurfa’daki bu anıtın bir özelliği de Atatürk unvanını almadan önce Mustafa Kemal Paşa adına dikilen ilk anıt olmasıdır. Bunun yanı sıra Mustafa Kemal Paşa adına ilk defa Şanlıurfa’da bu anıt önündeki caddeye ismi verilmiştir.


Harb-i Umumi Şehitleri Anıtı (Merkez)


Şanlıurfa il merkezinde, Hükümet Konağı önünde, dört yol kavşağında bulunan bu anıt, I.Dünya Savaşı’na katılan Urfalı şehit ve gaziler anısına Urfa Mutasarrıfı Nusret Bey tarafından 1917 yılında yaptırılmıştır.

Şanlıurfa Vilayet binası önündeki caddede bulunan anıt, 1983 yılında Urfa Belediye Başkanı Alaaddin Turan tarafından bugünkü yerine nakledilmiştir.

Anıt kesme taştan 8.50 m. yüksekliğinde, yuvarlak bir kaide üzerine kare gövdeli olup, yukarıya doğru daralan biçimde yapılmıştır. Anıtın kuzey cephesinde, “Bu ha¬cer samit değil, iklil-i cihadı ekberdir. 1335” (Bu taş sessiz değil, büyük bir savaşın tacıdır 1917); Bunun altındaki kitabede de “Harb-ı Umumi şühedaya fatiha 1330–1332" (I.Dünya Savaşı şehitlerine fatiha. 1912–1914) yazılı¬dır.

Anıtın güney cephesinin üzerinde “Cây-ı cihâda giden erlere nusret ola. 1334” (Cepheye giden erlere yar¬dım ola. 1916); altında ise “Harb-ı Umumi şühedaya fatiha 1330–1332" (I.Dünya Savaşı şehitlerine fatiha. 1912–1914) yazılı¬dır.

Anıttaki bu kitabeler Urfalı Hattat Ahmet Vefik (Lobut Ahmet) Efendi tarafından yazılmıştır.